Categorieën
Woordbaak

Woordbaak

Waarom noemen we een foto kiekje? Hoe is het woord hamvraag ontstaan? Wat is een spoonerisme? In de rubriek Woordbaak beantwoorden onze taalkundigen vragen over de betekenis of herkomst van opmerkelijke Nederlandse woorden.

  • Zakt er iets af bij een ‘afzakkertje’?

    12 januari 2017

    Als iemand in het café vraagt: “Nemen we nog een afzakkertje?”, dan bedoelt hij of zij daarmee het laatste drankje van de avond. Maar waarom noemen we dat zo? Wat zakt er precies af bij een afzakkertje? Het antwoord is: de inhoud van je maag. Rond 1730 was afzakkertje de benaming voor een glaasje brandewijn dat ...

  • Heeft een kikkererwt iets met kikkers te maken?

    7 december 2016

    Als geroosterde snack uit de oven, gepureerd tot hummus of verwerkt in falafelballetjes: de kikkererwt is een gelige, voedzame peulvrucht die gebruikt wordt in allerlei gerechten. Hoe komt de erwt aan zijn opmerkelijke naam? Heeft het soms iets met het waterdiertje te maken? Kikkererwt is een variant van keker of kekererwt, en heeft dus niets met ...

  • Zit er wijn in winegums?

    24 november 2016

    Winegums zijn zachte, halfdoorzichtige snoepjes met felle kleuren. Ze komen oorspronkelijk uit het Verenigd Koninkrijk en worden gemaakt van gelatine met zoet-, kleur- en smaakstoffen, soms uit vruchtenconcentraat. Maar waarom heten ze dan winegums? Werden de snoepjes vroeger gemaakt van wijn? Nee, in winegums werd en wordt nooit wijn verwerkt. Charles Gordon Maynard, zoon ...

  • Wat doet het schoonmaak­attribuut in ‘dweilorkest’?

    10 november 2016

    Een dweilorkest is een soort fanfarebandje dat feestnummers speelt, bijvoorbeeld tijdens carnaval of bij evenementen zoals schaatswedstrijden. Het woord orkest is dus wel duidelijk, maar zo’n feestbandje heeft toch niets met een dweil te maken? Nee, dat klopt: een dweil als schoonmaakattribuut speelt geen rol. Het gaat hier om de stam van het werkwoord dweilen, maar ...

  • Wat is een ‘appelmeisje’ en waarom heet het zo?

    10 oktober 2016

    Een appelmeisje is een rechthoekig of ovaal gebakje van bladerdeeg met daarop schijfjes appel. Het deeg is bestrooid met een mix van kaneel en suiker en afhankelijk van het recept wordt er soms ook nog spijs of gele room toegevoegd. De verwijzing naar appel in de naam is wel duidelijk, maar waar komt dat meisje ...