Categorieën
WoordHoek

Politieke slogans

Een goede politieke slogan vat kernachtig samen wat je doel of streven is. Ewoud Sanders neemt de slogans van 2021 onder de loep.

Het verzinnen van een goede politieke slogan is een hele kunst. Kijk maar naar de slogans van de partijen die nu meedoen aan de verkiezingen. Dat zijn er 37, van 50PLUS tot Wij zijn Nederland.

Foto: Laura van Eerten

In feite is de partijnaam al een soort slogan – de kortste samenvatting van wat een partij nastreeft. Denk aan namen als GroenLinks, Partij van de Arbeid, Partij voor de Dieren en de Partij voor de Republiek. Mij is niet meteen duidelijk wat De Feestpartij (DFP, lijst 32) en de Libertaire Partij (lijst 20) nastreven, maar dat kun je natuurlijk opzoeken. Veel partijnamen maken ook duidelijk wáár zij een en ander willen bewerkstelligen. Denk aan Modern Nederland, Trots op Nederland, Vrij en Sociaal Nederland en NLBeter.

Goed, door naar de slogans. Het partijprogramma van De Feestpartij heet “Verlanglijstje” en hun slogan luidt: “Nederland een stuk leuker met de feestpartij!!!” Hoe de partij deze toename aan leukigheid gaat bewerkstelligen blijkt niet uit de slogan, maar het doel van de partij is mij nu wel duidelijk. De Libertaire Partij heeft als slogan: “Meer vrijheid, meer leven.” Meer vrijheid snapt iedereen, zelf kan ik me weinig voorstellen bij meer leven. Meer tijd voor leven naast het werk? Langer leven voor mens en dier? Ik geloof dat ze uiteindelijk bedoelen: minder invloed van de overheid op ons leven.

Een andere raadselachtige slogan is: “Meer Jezus, minder crisis.” Nee, dit is niet de slogan van de SGP (zij hebben er twee: “Daad bij het woord” en “Stem voor het leven”), maar van Jezusleeft. Waarschijnlijk bedoelt deze partij met “Meer Jezus”: een grotere plaats voor het geloof in Jezus in de maatschappij. Wat dan vanzelf zou moeten leiden tot minder crisissen – Hij mag weten hoe.

Overigens vermeldt Jezusleeft als eerste punt in een flyer dat zij pleiten voor “Eenvoudig en duidelijk taalgebruik in wet- en regelgeving”. In hun vierde programmapunt keren zij zich tegen “antigriep maatregelen”. Een strenge schoolmeester zou dit fout rekenen: die woorden horen aan elkaar. Jezusleeft lijkt ook niet helemaal zeker van de correcte schrijfwijze van hun partijnaam. In hun programma schrijven zij Jezusleeft negentien keer aan elkaar, en twee keer los van elkaar.

Een goede politieke slogan vat kernachtig samen wat je doel of streven is. Bij de grootste partijen wordt daar goed over nagedacht en worden er reclamebureaus ingehuurd. Bij de VVD leidde dit tot: “Samen sterker verder”; bij het CDA tot “Nu doorpakken”, bij D66 tot “Stem voor nieuw leiderschap” en bij GroenLinks tot “Voor een eerlijk, zorgzaam en groen Nederland”.

Van deze slogans vind ik die van de VVD het moeizaamst. Dat komt, denk ik, doordat het een samenballing lijkt van twee slogans: “Samen sterker” en “Samen verder”. “Samen sterker verder” is voor mij net een woordje te veel – je struikelt bijna over het nakomertje. Wellicht is het toeval, maar ik vermoed dat de VVD zich heeft laten inspireren door deze oude slogan van de PvdA: “Samen sterk”.

Een rijmende slogan vinden we bij de BBB (BoerBurgerBeweging): “Gezond verstand voor een gezond platteland”. Ook bij protestacties hebben boeren een voorkeur voor rijmende slogans – dat was goed te zien bij de protesten op het Malieveld.

Zelf was ik erg benieuwd naar de slogan van de Lijst Henk Krol (LHK). Krol heeft zoveel conflicten en breuken op zijn naam staan dat het bijna komisch wordt. Vanzelfsprekend is daar niets van terug te zien in de slogan van de LHK: “Koester wat goed is. Verander wat beter kan”. In het algemeen gesproken lijkt me dat een goed en nuttig uitgangspunt, maar ik neem alles wat Krol zegt met een korreltje zout.


Wilt u automatisch op de hoogte worden gehouden van nieuwe afleveringen van WoordHoek? Schrijf u dan in voor Taalpost, de gratis e-mailnieuwsbrief van het Genootschap Onze Taal.

Ewoud Sanders is journalist en taalhistoricus. Hij schrijft elke week voor het Instituut voor de Nederlandse Taal.

Twitter: @ewoudsanders