Categorieën
WoordHoek

Homogenezing

Ewoud Sanders krijgt een vieze smaak in zijn mond van het woord homogenezing: “een verwerpelijk waanidee waarvan dwalende heteroseksuelen dringend zouden moeten worden genezen.”

Van sommige woorden krijg ik een vieze smaak in m’n mond. Dat geldt bijvoorbeeld voor homogenezing, een woord dat vorige week piekte in de media. Aanleiding: D66, VVD, PvdA en GroenLinks lanceerden een wetsvoorstel waarmee het strafbaar wordt therapieën voor homogenezing aan te bieden.

Afbeelding: Ewoud Sanders

Homogenezing: hoe kom je er in hemelsnaam op? Ik was blij om te ontdekken dat dit woord ontbreekt in de Dikke Van Dale. Als je het in de digitale versie van dit naslagwerk opzoekt, krijg je als suggestie homobeweging – een begrip dat enig tegenwicht biedt. Homogenezing ontbreekt ook in het Algemeen Nederlands Woordenboek. Ik zou bijna zeggen gelukkig, maar dat is natuurlijk onzin: opname in een woordenboek is geen stempel van goedkeuring. Dat geldt ook niet voor woorden als kindermoord of genocide.

Het woord homogenezing is in 1979 voor het eerst in het Nederlands aangetroffen. Sinds 2006 wordt het met enige regelmaat gebruikt, samen met onder meer conversietherapie, reparatietherapie, homotherapie en homoconversie. Het gaat om een verschijnsel dat is overgewaaid uit orthodox-christelijke kringen in de VS. Uit alle benamingen voor deze therapie spreekt hetzelfde beeld: homoseksualiteit is een ziekte. Een kwaal die je moet genezen, een afwijking die je moet repareren.

Het woord heterogenezing bestaat niet, want hetero is de norm. En dus gezond. Geen ziekte.

Als bron voor deze diagnose gebruiken orthodoxe christenen de Bijbel. Dat is opmerkelijk, want juist op het gebied van seksualiteit is het Boek der Boeken een grabbelton vol inconsistenties. Je leest er bijvoorbeeld dat de man zeggenschap heeft over het lichaam van zijn vrouw, maar dat hij haar geen gemeenschap mag weigeren – theologische munitie voor een echtelijke twist. Hij mag niet scheiden maar wel onder bepaalde voorwaarden, hij mag geen overspel plegen, geen vrouwenkleren dragen, geen andere vrouwen begeren, geen seks hebben met zijn moeder, tante of schoondochter, niet met een dier, een man of een menstruerende vrouw. Hij mag niet met zijn zus of schoonzus trouwen en niet tegelijk met een moeder én haar dochter (maar dus wel met meerdere vrouwen).

Op haar beurt heeft een vrouw zeggenschap over het lichaam van haar man, maar ze moet zijn gezag erkennen, kuis zijn en ze mag hem geen gemeenschap weigeren. Bovendien mag ze geen mannenkleren dragen, niet overspelig zijn, geen seks hebben met een dier of een vrouw.

Voor wie denkt dat ik dit uit mijn duim zuig: dit is de samenvatting van 46 Bijbelverwijzingen zoals te vinden in de zogenoemde Nashville-verklaring, een van oorsprong Amerikaanse verklaring over geloof, huwelijk en seks die in 2019 in Nederland door zo’n 250 protestantse voorgangers, vooral uit orthodoxe en conservatieve kring, is ondertekend.

Ik hoop van harte dat het wetsvoorstel snel wordt aangenomen en dat de woorden homogenezing en homotherapie samen met het verschijnsel worden uitgebannen. Mochten ze alsnog in woordenboeken terechtkomen, dan hier twee suggesties voor bewijsplaatsen. Dit citaat stond in 2007 in De Groene Amsterdammer:

Eind vorig jaar kwamen de homotherapieën weer in het nieuws toen de ex-prostitué Mike Jones vlak voor de Amerikaanse Congresverkiezingen in een interview onthulde dat hij al drie jaar lang een seksuele verhouding had met de politiek machtige evangelische voorman Ted Haggard.

Predikant Ted Haggard leidde lang de Amerikaanse evangelische antihomobeweging – hypocrisie kan tot hoog in de hemel reiken. Na een intensieve therapie van drie weken zou hij weer “volkomen heteroseksueel” zijn. Klokkenluider Mike Jones noemde dit “de snelste homotherapie ooit”.

De tweede bewijsplaats stond vorige week op Twitter (met beeld en geluid). Hij verwijst naar een gesprek op 4 juni met dominee Alexander Noordijk in de talkshow Op1:

Dominee [Alexander Noordijk] is homoseksueel en volgde therapie om daarvan te genezen. Die richtte veel schade aan en hij wil nu een verbod. “Ik vind dat homogenezing echt geestelijke verkrachting is. Het gaat in tegen de rechten van de mens.”

Noordijk heeft in mijn ogen gelijk: homogenezing is een verwerpelijk waanidee waarvan dwalende heteroseksuelen dringend zouden moeten worden genezen. 


Wilt u automatisch op de hoogte worden gehouden van nieuwe afleveringen van WoordHoek? Schrijf u dan in voor Taalpost, de gratis e-mailnieuwsbrief van het Genootschap Onze Taal.

Ewoud Sanders is journalist en taalhistoricus. Hij schrijft elke week voor het Instituut voor de Nederlandse Taal.

Twitter: @ewoudsanders